Mahalle Mektebi ile Başarıya Adım Atın! Fırsatları Görmek İçin Giriş Yapın veya Hemen Kayıt Olun!
Hemen Bizimle İletişime Geç!
Mahalle Mektebi
Şeyma Ecem A.
Hemen Ara
+90 543 483 5609WhatsApp'tan Yaz
Konuşmayı BaşlatE-posta Gönder
[email protected]YAŞAM BOYU OKUMA KÜLTÜRÜ EDİNME-3
Okumanın gelişimi
Okuma kültürü oluşturmada pay sahibi olanlar
Okuma eğitim ve öğretiminde okuma dönemleri ve önemi
Okumanın gelişimi için uzun bir yolculuğa çıkarız. Önümüzde kıvrılarak uzanan bu yola, kimi zaman farkına bile varmadan kimi zaman da bile isteye revan oluruz. Bünyemize okuma alışkanlığını kabul ettirmek için bu yol üzerindeki kilometre taşlarını tek tek aşmak gerekir. Aslında bu sanıldığı kadar kolay değildir, oldukça meşakkatli ve sabır gerektiren bir süreçtir. Bizi başarıya ulaştıracak olan; İstek, kararlılık ve sabırdır. Elbette öncelikli olan yanlış, eksik öğrenmelere ve henüz yolun başındayken bizi kaygılandırıp uzaklaştıran tutum ve davranışlara maruz kalmamaktır.
Tıpkı bir bebeğin öncelikle sıvı gıdalarla başlayıp ardından püreye ve daha sonra katı gıdalara geçme aşamaları gibi bireyinde kendi gelişim evrelerine göre adım adım okuma basamaklarına geçmesi gerekir. Birey tüm bu aşamalarda başarıyı yakalayabilmek ve istikrarla devam edebilmek için sosyal çevresinin yardım ve desteğine ihtiyaç duyar. Ona birçok konuda olduğu gibi bu konuda da rehberlik edecek olan evvela ailesi daha sonra okul ve özellikle öğretmenidir.
Söz konusu olan bu sosyal çevrenin (Çocuğun etkileşim içerisinde olduğu ortamın), çocuk tarafından izlendiğinin farkında olması gerekir. Ancak bu farkındalıkla, kaliteli rol model olma yolunda en doğru profili çizecek ve ileride yeşerecek olan filizlerin tohumunu attığının bilincini taşıyacaktır. Böylece çocuğun yaşam boyu okuma kültürü edinme konusundaki kilit noktalarından birinin de, kendisi olduğunu bilecek ve bu konuda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirme çabasına girecektir. Okul öncesi dönemde başrolde ebeveynler varken okul döneminde roller ebeveynler ve öğretmenler arasında dağılım gösterir. Ebeveyn burada rol belirsizliği yaşamadan rolünü pekiştirmeyi bilmelidir. (Günümüzde yeni nesil bazı ebeveynlerde, çocuğun hayati ihtiyaçları dışındaki hemen her şey okul, öğretmen ve kurslara havale edilir duruma gelmiştir.) unutmamalıyız ki sözlerimizden çok davranışlarımız, çocuklarımızın hal ve hareketlerini şekillendiriyor. Bundan ötürü öncelikle kendimizden başlayıp çocuklarımıza örneklik teşkil etme noktasını önemsemeliyiz. Ancak bu şekilde onları teşvik edebilir ve harekete geçme, ilerleme motivasyonu sağlayabiliriz. Okulla birlikte ise öğretmenin rolü, teşbihte hata olmasın ebeveynden rol çalmaya varacak kadar artmıştır.( Tiyatrodaki rol çalma gibi değil elbette????) Öğrencisinin hazırbulunuşluğuna göre doğru yöntem ve teknikleri kullanarak, okuma yolculuğunda ilerlemesini sağlamak konusunda gerekli özveriyi yaparak, bilgi ve tecrübeleriyle yolunu aydınlatmak konusunda aslan payı ona düşmektedir.
Ve ilerleyen dönemlerde bu aktörlerimize ilaveten arkadaş ve arkadaş gruplarının da büyük payı olacaktır. Jack London’ın Martin Eden kitabındaki bir alıntıyla bu konuyu bitirip okuma eğitimi dönemlerine de kısacık değindikten sonra yazımı sonlandırmak istiyorum.
“Seni kitap okuyan insanlarla tanıştıracağım. Hayat, ancak böyle insanlarla bir araya geliyorsan yaşanmaya değer.”
OKUMA EĞİTİMİNİN DÖNEMLERİ
1. İlköğretimin ilk ayları : Bu dönemde okumaya istek ve merak artarak gelişir. Görsel okuma ilgilerinin yanında, seslerin harf olarak karşılıkları da algılanmaya başlar.
2. Okumayı öğrenmeye başlangıç: Okumanın ikinci dönemini oluşturmaktadır. Bu dönemde, okumayı öğrenmeye başlayan çocuk, her şeyi okumaya ve anlamaya çalışır. Bu yüzden, iyi yönlendirme doğru belirlenmelidir.
3. Okuma isteği ve alışkanlığının gelişmeye başladığı dönem: Bu daha çok ilköğretimin ikinci ve üçüncü sınıfını kapsamaktadır.
4. Okuma deneme ve imkânların hızla yayıldığı, okumada güç ve üstünlüğün elde edildiği dönem: Genellikle ilköğretimin 4, 5 ve 6. sınıflarına rastlamaktadır.
5. Okuma ilgi ve alışkanlıklarının, okumada zevk almanın inceldiği dönem: Orta öğretimin birinci ve ikinci dönemleriyle yüksek öğretimin ilk yıllarına rastlamaktadır. (Aytaş , 2003: 155-160).
Okuma eğitimi yapılırken bireyin düzeyine göre hareket edilmelidir. Yaş grubuna ve eğitim süreçlerine uygun yöntemler uygulanmalıdır. Azami bir başarı sağlamak istiyorsak mutlaka okuma eğitimi ile ilgili dönemleri ve bu dönemlerin özelliklerini dikkate alarak bir yol haritası çizmeliyiz. İlköğretim 4. Sınıfa kadar okuma eksiksiz ve hatasız öğrenilmiş olmalı ki sonrasında artık okuma ile öğrenmeye geçiş yapılabilsin.
Diğer yazımızda görüşmek üzere sağlıkla, hoşça, kitapla kalın…
Yıldız BUVET
SINIF ÖĞRETMENİ- YAZAR- P4C UZMANI